Buradasın Ankara Psikolog » Ergenlik Dönemi » Ergenlik döneminde uyum sorunları

Ergenlik döneminde uyum sorunları

Yazar: Ankara Psikolog

Sosyalleşme, gencin içinde bulunduğu toplumun alışkanlık, değer, tutum ve inanışlanm öğrenme ve uygulama süreci olarak tanımlanabilir.

Sosyal gelişme ile yaş, zeka, cinsiyet, aile ilişkileri ve sosyal çevre arasında sıkı bir bağ bulunmaktadır. Genç, toplum içinde kendini aramakta, kişilik sınırlarını belirlemektedir. Toplumsal özelliği ağır basan gelişimsel stresler arasında ahlak değerleri ile ilgili arayışlar, bir gruba ait olma çabalan ilk akla gelenler olmaktadır .

Ergenin sosyal çevre içinde en çok karşılaştığı problemleri şu şekilde belirtilmektedir: Herhangi bir toplulukta bulunma, topluluk önünde konuşma, yalmz kalma, karşı cinsten olanlarla karşılaşma, alay edilme, umursanmama, sevilmeme, azarlanma, toplum ve arkadaş çevresinin onayını alma, yanlış anlaşılma, yeni insanlarla tanışma, toplulukta nasıl davranacağını bilememe vb. Geliştirilen bu duyarlılığın kimlik çatışmalarını çözümlemeye çalışan ergen için zararlı olabileceğini belirtmektedir.

Ergenin belli başlı sosyal gelişim ile ilgili sorunlarını şu şekilde belirtilmektedir:

  • Bu yaşta ergen alıngan ve aşın derecede onuruna düşkündür.
  • Otorite ve uyum sorunu vardır. Otoriteyi temsil eden kişileri haksız, zalim ve egoist bulur.
  • Ekonomik bağımsızlığına kavuşmak ister.
  • Başarının kestirme yollarını arar.
  • Cinsel arzular ve içgüdülerle toplum kurallarının arasına sıkışmış olmanın bunalımı içindedir.
  • Kendisinde meydana gelen fizyolojik değişikliklerin şaşkınlığı içindedir.
  • Kendisine telkin edilmeğe çalışılan toplumsal normların dışına çıkmak eğilimindedir.

Yavuzer , ergenlik döneminin bir ölçüde sosyal gelişim ve uyum yıllan olarak görmekte ve sosyal uyumun büyük ölçüde toplumda prestij kazanma ve statü sahibi olma gereksinimlerinin karşılanmasına bağlı olduğunu vurgulamaktadır.

Ergenlik döneminde ergen kendine çok yabancı değişimlerden geçmekte, yeni yaşantılar geçirmekte, yeni değer ve tutumlar geliştirmektedir. Bu dönemde arkadaş grubu ve aile değerleri benzer olan gençler bir çatışma yaşamazlarken, her iki grubun değer yargılannın ve düşüncelerinin farklı olduğu durumlarda genç, ailesi ve arkadaş grubu arasında güçlü bir çatışma yaşayabilmektedir. Tüm bu değişimler ergenin kendini güvensiz hissetmesine neden olmakta, destek arama gereksinimi ile akran gruplan oluşturmaktadır. Aileden bağımsızlaşma savaşı, anababadan farklı oluş eğilimi ergende boşluk yaratmaktadır. O da bu boşluğu yaşıt gruplan ile doldurmaya çalışmaktadır. Yaşıt grubu ergene destek olmakta ve güvenlik sağlamaktadır, çünkü sorunları birbirinin aynıdır. Kendisi ile aynı durumda olan yaşıtları ona, duygu ve düşüncelerini paylaşma, kimliğini bulma, ilgi ve değerlerini ailenin ötesinde genişletme, toplumun vermeyi reddettiği sosyal kimliği sağlama olanağını vermektedir. Ayrıca, akran grupları ergeni yetişkinlerin kurallarından ve sorumluluklarından kurtarmaktadır. Böylece ergen, yetişkinlerin baskısından uzak kaldığına, grupta kendini bulduğuna ve özerkliğini elde ettiğine inanmaktadır .

Ergenin yaşıtları tarafından reddini ve kabulünü pek çok etmen etkilemektedir. Bunlardan en önemlileri, zeka ve yetenek, özel beceriler, sosyo-ekonomik düzey ve etnik grup üyeliğidir .

Ergenliğin ilk yıllarında gençte görülen anti-sosyal davranış ve tutumlar zamanla yerini toplumsal olgunlaşma ve grup ilişkilerine bırakmaktadır. Ergenlik döneminde bir grubun üyesi olmak büyük önem taşımaktadır. Ergen ait olduğu gruba önem vermekte, grup normlarına uymak için büyük çaba harcamaktadır. Grup tarafından kabul edilmeme veya grup içinde uygun bir statüye sahip olamama ergen için son derece travmatiktir. Kabul görme, grup onayı bazen o kadar aşın olmaktadır ki, “popülerlik nevrozu” gibi görünmektedir. Genç, içinde bulunduğu grubun idealleri ve sosyal standartlanyla kendi davranışlanm değerlendirmede durumundadır. Değişen ve gelişen kişiliği içinde genç, çevrede yeni değerler aramaya, kişiliğinin olgunlaşmasında rol oynayan özdeşleşme, özerklik, sorumluluk kavramlanna yanıt bulmaya çalışmaktadır. Bu kavramlar, gerek kişisel ve gerekse sosyal uyumunu sağlamakta, toplumla ilişkilerini biçimlendirmekte, toplumdaki yerini ve rolünü oluşturmaktadır.

Genç, anababasıyla özdeşleşmek için harcadığı çabayı artık seçtiği yeni örneklere yöneltmektedir. Bu şekilde kişiliğine biçim verirken, yetiştiği çevrenin ekonomik ve sosyo-kültürel koşullannın etkisi altında sorumluluk ve özerklik arasında denge kurmak istemektedir.

Ergen gruplarının, ergene, güvenlik ve statü sağlama; bağlılık duygusu geliştirme; iletişim becerileri kazandırarak yetişkin yaşama hazırlama ve ergen için bir öğrenme ortamı oluşturma gibi olumlu yönleri vardır. Bunun yamsıra ergenin, gruba kabul edilmek ve onaylanmak için kişiliğini kaybetme pahasına, gruba uyması grubun, olumsuz etkisini ortaya çıkarmaktadır. Özellikle aile ilişkileri iyi olmayan ergenler, yaşıt grubunun daha fazla etkisi altına girmektedirler.

 

BU YAZILARA DA GÖZ ATABİLİRSİNİZ

Yorumunuzu Bekliyoruz !