Buradasın Ankara Psikolog » Yaşam » Bakıcısının Bebeğinin Öldüğünü Öğrenen Şempanzenin Cevabı Kalbinizi Eritecek

Bakıcısının Bebeğinin Öldüğünü Öğrenen Şempanzenin Cevabı Kalbinizi Eritecek

Yazar: Ankara Psikolog

Takip edenleriniz hatırlar, geçtiğimiz günlerde hayvanların “duygusuz”, hatta aptal olduğunu söyleyenlere ders niteliğinde olacak “Annesinin Reddettiği Yavru Fil1 başlıklı bir haber paylaşmıştık.

Bu seferki haberimiz de yine bize hayvanların ne kadar duygusal ve iletişime açık canlılar olduğunu bizlere gösteriyor.

Washoe ismindeki bu şempanze bakıcısı Kat’e oldukça kızgındı. Çünkü Kat uzun zamandır onu ziyaret etmiyordu ve Washoe bu durumdan oldukça rahatsızdı. Kat işe geri döndüğünde Washoe’ye, onu ziyarete gelemediğini çünkü bebeğinin yaşamını yitirdiğini söyledi.

Sonra, Washoe hayret verici bir şey yaptı, Kat ile beraber yas tuttu. Hatta normalde şempanzeler fiziksel olarak ağlayamazken, Washoe el işaretleriyle ağlıyormuş gibi yaptı. Bundan sonrası ise hiç beklenmedik türdendi.

1

Washoe, dünyada işaret dilinin öğretildiği ilk şempanze.

Washoe’nin bakıcılarından birisi hamileydi ve düşük yaptıktan sonra izin alarak işe birkaç hafta boyunca gelmedi.

Washoe ile ilgilenen araştırmacılardan Roger Fouts bundan sonra yaşanan olayı şöyle anlatıyor:

“Washoe kendisiyle ilgilenen insanların yanında olmalarını isterdi, olmayanlara ise tavır alır, soğuk davranırdı.

2

Washoe, işe geri dönen bakıcısı Kat’i de böyle soğuk davranarak karşıladı. Kat önce Washoe’den özür diledi ve ona gerçeği söyledi. İşaret diliyle “Bebeğim öldü” dedi. Washoe önce Kat’e uzun uzun baktı, sonra bakışlarını yere çevirdi. Ardından gözlerini kaldırıp tekrar Kat’in gözlerine baktı ve dikkatli bir şekilde el işaretleriyle “ağladı”. Şempanzeler fiziksel olarak ağlama davranışı gösteremiyorlar. Bu yüzden Washoe önce parmağını yanağına değdirdi, ardından sanki bir gözyaşı damlası akıyormuş gibi yavaş yavaş aşağıya doğru parmağını indirdi. Kat sonrasında, Washoe’nin bu hareketinin kendisine, bir insanın kuracağı uzun ve dilbilgisi açısından doğru cümlelerden çok daha anlamlı geldiğini belirtti. Bu davranış aynı zamanda Washoe’nin zihinsel kapasitesini ne denli gelişmiş olduğunu da gösteriyordu.”

3

Washoe de daha önce iki yavrusunu kaybetmişti, birisi doğumdan kısa bir süre sonra kalp sorunları nedeniyle ölmüş, ismi Sequoyah olan diğer bebeği ise bir enfeksiyon sonucu iki aylıkken hayatını kaybetmişti.

Yavruları öldükten sonra araştırmacılar Washoe’nin bir bebek büyütmesini istediler ve ona ismi Loulis olan 10 aylık bir şempanze getirdiler.

Bakıcılarından birisi Washoe’nin yanına gitti ve ona işaret diliyle “Sana bir bebek getirdim” dedi. Washoe birden çok heyecanlandı, bağırmaya ve oradan oraya zıplama başladı. Bir yandan da el işaretleriyle sürekli “bebek” demeye başladı, ardından ise “benim bebeğim” dedi.

4

Bakıcısı Loulis ile geri döndüğünde Washoe’nin heyecanı birden kayboldu. Loulis’i kucağına almayı reddetti ve duygusuz bir şekilde el işaretleriyle “bebek” dedi. Açıkça anlaşılıyordu ki Washoe kendisine getirilecek olan bebeğin daha önce kaybettiği Sequoyah olduğunu düşünüyordu. Bir süre sonra Washoe Lolis’in yanına yaklaştı ve sonraki gün ikisi birbirine bağlandı. Washoe tamamen onun üzerine titremeye ve onu bebeği olarak kabul etmeye başladı.

 

Çok daha ilginç bir şekilde, Washoe ve Loulis birbirlerine bağlandıktan sonra, Washoe ona insanların kendisine öğrettiği işaret dilini aynı şekilde ona da öğretmeye başladı.

Loulis’in ilk işareti öğrenmesi sadece 8 gün sürdü ve daha sonra çok kısa bir süre içinde bakıcıları herhangi bir şekilde öğretmeden, Washoe kadar akıcı bir şekilde insanlarla işaret dilinde konuşmaya başladı.

Washoe’nin hikâyesi bize asla en yakın dostlarımız olan hayvanların zekâlarını hafife almamız gerektiğini ve en önemlisi onlara büyük bir sevecenlikle yaklaşmamız gerektiğini hatırlatıyor.

 

BU YAZILARA DA GÖZ ATABİLİRSİNİZ

Yorumunuzu Bekliyoruz !