Kararlar, kararlar… Makarna mı salata mı yiyeceğine karar vermek çok zor olmasa gerek, ama ya bir işi kabul etmek, ya da meslek seçmek? Bir ilişkiyi bitirmek ya da mor bir çift çizme almak? (evet, bazen makarna ve salata ikilemi de zor olabilir.) Doğru karar vermek çoğu zaman yardım gerektirir. Burada, karar alırken size yardım edebilecek iki öneri var:
Baskı altında hissettiğinizde ve karar vermek imkansız haline geldiğinde, endişeye düştüğünüzde, sadece durun. Ağırdan almak, karar verirken size daha iyi bir çözüm ya da seçenek düşünmek için zaman kazandırmak demektir. Çoğu kararı, sezgisel hareketlerimizin, içsel bir gerçeğe göre temellenmesi üzerine veririz. Acele verdiğimiz kararlar o içsel gerçeği görmemize yetecek zamanı bize sağlamaz. Böyle durumlarda kendinize zaman kazandırın. “Ben sana dönerim.”, “Bunun üstüne bir gece uyumam gerek”, “Sana haftaya haber veririm.”, “Karar vermem için bana birkaç dakika verin.” Gibi cümlelerle kendinize zaman kazandırabilirsiniz. Kötü ya da yanlış bir karar vermektense, üstünüzdeki baskıyı azaltmak için ağırdan alın.
Bazı zamanlar da vardır ki, nasıl bir karar vermeniz gerektiğiyle ilgili en ufak bir fikriniz bile yoktur ve ağırdan almak da işe yaramaz. Böyle durumlarda “hiçbir şey yapmayın”, herhangi bir karar vermeme kararı alın. Bu bazen, içine sinmeyen bir karar vermek yerine yüksek sesle “Bunun kararını ben veremem” demektir. Bu çok basit bir yol gibi görünür ama kendinize hiçbir şey yapmamak için izin vermek çok büyük bir şeydir. Stresi azaltır ve karar vermeniz ya da düşünmeniz için gerekli huzur ortamını sağlar. Karar vermemeye karar vermek sizi özgürleştirir ve hem içsel hem dışsal doğrulama yapmanızı sağlar. Bu, kararınızın sizin iç dinamiklerinize ve çevresel dinamiklere ne kadar uygun olduğunu doğrulamanız anlamına gelir.
Bazense, karar vermek apaçık imkansızdır. Bunda etkili olan etken genellikle, takıntılı düşüncelerin karar verme mekanizmanızı engellemesidir. Bu durumlarda, bir terapistle görüşebilirsiniz. Bu sayede karar verememenizin ne kadar takıntılı düşüncelerinizle, ne kadar ortada gerçekten bir çözüm olmamasıyla ilgili olduğu ayrımını yapabilirsiniz. Bu gibi çözümü imkansız kararlarda zaman en büyük yardımcıdır. Karar verme öncesi muhakeme sürecinde sabırlı olun. En önemlisi de kendinize karşı nazik ve anlayışlı olun, sonuç ne olursa olsun.
İlkyaz KAYA- Bilkent Üniversitesi Psikoloji