Panik Atağın tedavisi var mıdır?
Panik atak bugün çok kolay tedavi edilebilen hastalıktır. Panik nöbetlerini önleyen ilaçlar ve bilişsel davranışçı terapi kombinasyonuyla hastalık kontrol altına alınabilmektedir.
Tedavide temel ilkeler şunlardır:
- Önce hastadaki panik ataklarını kaldırmak
- Hastanın kaçınma davranışını önlemek
- Atakların tekrarlayabileceği endişesiyle yaşadığı önsezi anksiyetesini sona erdirmek
- Panik bozuklukla birlikte görülebilen diğer psikiyatrik ve bedensel bozuklukları tedavi etmek
Bu tedavide iki amaç vardır:
1. Hastanın, aslında tamamen ‘zararsız’ olan Panik Atağı belirtileri hakkındaki yanlış bilgi ve inanışlarının düzeltilmesi ve hastanın bu belirtilerle korkmadan baş edebilmesinin öğretilmesi amaçlanır.
2. ‘Panik Atak gelirse’ endişesi ile, sokağa çıkma, vapur, otobüs, trene binme, kalabalık yerlere gitme gibi tek başına yapmaktan korktuğu şeylere bir plan dahilinde yeniden ‘alıştırılması’ amaçlanır.
1- İlaç tedavisi; Anti depresan ilaçların kullanımı (Fluoksetin, Paroxetin, Citalopram….)
2-Psikoterapi ;Bilişsel Davranışçı terapi en sık uygulanılandır.
Bilişsel Terapi ;
Bilişsel modele göre, insanın duygularını ve bununla bağlantılı fizyolojik ve davranışsal tepkilerini belirleyen, durumun kendisi değil, otomatik düşüncelerle oluşan,o durumla ilgili yaptığı yorumlardır.Bu düşüncelerimizin çok azının farkına varırız.Otomatik düşünceler aniden oluşsa da kişinin temel inancı ile bağlantılıdır.
Belirti Otomatik düşünce Duygu
Nefes darlığı Boğuluyorum Korku, endişe
Çarpıntı, göğüs ağrısı Kalp krizi geçiriyorum korku
Uyuşma, felç oluyorum korku, endişe
Yabancılaşma deliriyorum endişe, kaygı
Bedensel belirtiler.. Kötü bir şey olacak endişe, kaygı
Panik Bozukluk için bilişsel terapinin iki büyük odağı vardır. Bunlar hastanın yanlış inanışlarının yeniden yapılandırılması ve düzeltilmesi, Panik Atağı’nın gelişimi ile ilgili bilgilendirilmesi.Öncelikle hastaya kaygı ile ilgili ayrıntılı bilgi verilmeli, kaygı ile oluşan otonomik belirtilerin (çarpıntı,terleme) tehlikeli olmadığı anlatılmalıdır.
1-Otomatik düşüncelerin sorgulanması; ör: panik atak sırasında öleceğini düşünen biri için;
-Bu düşünce için ne gibi kanıtlarınız var?
-Bu durumun başka bir nedeni olabilir mi?Şu an kalp krizi geçirme olasılığınız yüzde kaç?
2-Acaba başkası bu durumda ne düşünebilir?
Gerçekçi olmayan inançların farkına varması sağlanmalıdır
Davranışçı tedavi:
Yanlış inanışların yeniden yapılandırılmasının merkezinde, hastanın vücudundaki duyumları yanlış yorumlaması yatmaktadır. Hasta vücudundaki bu duyumları ölüm ve dehşet olarak algılamakta ve PA geçirmektedir.
PA hakkında bilgilendirme ise, PA’nın tüm boyutları ile anlatılması şeklinde olmaktadır.
Gevşeme Yöntemleri
Bunun amacı hastanın gevşemesini sağlayarak anksiyetesini kontrol altına almayı öğrenmesidir.
– Progresif gevşeme
– Tüm gevşeme
– Kontrollü gevşeme
– Ayırdedici gevşeme
– Hızlı gevşeme
Solunum Çalışmaları ;Nefes egzersizleri uygulanır.
Yüzlestirme Tedavisi
PB’dan davranış terapisi olarak uygulanır. Hastalar kaygı yaratan durumlardan kaçınmaya başlarlar.Ör.Asansöre binmeme,Kaçınma davranışları hastaların olumsuz inançlarının sürmesine neden olur.Bu nedenle hastaların aşamalı olarak korktukları ortamlara girmeleri veya aktivitelerde bulunmaları istenir.