Psikoloji geçtiğimiz son iki yüzyılda hızlıca gelişmiş bir bilim dalı. Öyle ki hala psikolojinin bilim olmadığı konusunda görüş bildiren kimseler var. Ancak psikolojinin insanlığa çok önemli bir bilgi birikimi kattığını görmezden gelemeyiz. Bu yazımızda da psikoloji tarihinin en önemli isimlerini size kısaca tanıtacağız.
Sigmund Freud
Psikoloji denildiğinde akla gelen ilk isimlerden biridir Freud. Psikanalizin babası olarak da bilinen Freud’un en meşhur çalışmaları cinselliği konu alır. Cinselliğin ergenlik döneminde ortaya çıktığı görüşüne karşı gelerek, doğduğumuz andan itibaren cinselliğin bizimle beraber olduğunu söyler. ‘Serbest çağrışım’ isimli terapi tekniğini ortaya atan isimdir. Aynı zamanda rüya analizleri yapmış ve çoğunluğun aşina olduğu bilinçaltı kavramını oluşturmuştur. Ayrıca zihni id-ego-süperego olmak üzere üçe ayırmaktadır.
Carl Gustav Jung
Psikanalizin bir diğer öncüsüdür. Analitik psikoloji üzerine çalışmalarını sürdüren Jung’un teorisindeki ana kavram ‘bireyselleşmedir’. Jung’un psikoloji bilimine kattığı diğer kavramlar arasında arketip, toplumsal bilinçdışı, içedönük ve dışadönük vardır. Freud ve Jung’un birbirleri üzerindeki etkisi son derece fazla olsa da görüşleri her zaman birbirinin aynısı değildir. Mesela Jung’a göre bilinçaltı iki katmandan oluşur bunların ilki Freud’unkiyle aynı(bastırılan düşünceler, unutulanlar)diğeri ise evrimsel olarak günümüze taşıdığımız kolektif bir birikimdir.
Erik Erikson
Çocuk psikolojisindeki öncü isimlerden olan Erikson aslında psikolojiden mezun olamamıştır fakat adından en çok söz ettiren isimlerdendir. En bilinen kavramı kimlik bunalımı(krizi)dir. Ayrıca kişilerin yaşam boyu 8 evreden geçtiğini savunmaktaydı.
Burrhus Frederic Skinner
Davranışçı ekolün temsilcisi olan Skinner insan davranışlarının tümünün koşullanmanın ürünü olduğunu söyler. Bir davranışı ödüllendirdiğinizde ve pekiştirdiğinizde tekrar olma olasılığını arttırırken, aksini yaparak istemediğiniz bir davranışı yapmamayı da öğretebilirsiniz. Skinner’ın en bilinen çalışması Skinner’ın Kutusu deneyi öğrenmede edimsel(operant) koşullanmanın ne derece önemli olduğunu ortaya çıkarmış başarılı bir çalışmadır.
Jean Piaget
Çalışmalarında çocuklarla ilgilenmiş ve onları eğitmenin ne denli önemli olduğunu vurgulamıştır. En çok genetik epistemoloji ve bilişsel gelişim alanındaki çalışmalarıyla tanınmaktadır. Bilişsel gelişim teorisini doğumdan ergenliğe kadar olan dönemi içine alan dört aşamadan oluşur. Piaget’e göre eğitim toplumun kurtarıcısı olacaktır.
Ivan Pavlov
Bir psikolog olmasa da psikolojiye dair büyük etkileri olan Rus bilim insanıdır, özellikle de davranışçılık alanında önemli katkılar vardır. Öyle ki çoğu kişinin psikoloji denildiğinde aklına gelen ünlü isimlerden bir tanesidir. Kendisine ün kazandıran en önemli çalışma köpeklerle yapmış olduğu klasik koşullanma çalışmasıdır.
Alfred Binet
İlk zeka testi, Binet-Simon ölçeğinin yaratıcısıdır. Fransız eğitim sisteminde yapılan köklü değişiklikler sırasında çalışmalar gerçekleştirmiştir. Asistanı Theodore Simon’un da yardımıyla geliştirdiği ölçek dünyanın bir çok yerinde çocukların zeka yaşını ölçmek için kullanılmıştır.
Carl Rogers
Hümanistik yaklaşımın kurucularından olan Rogers’ın da eğitim alanına büyük katkıları vardır. Rogers’a göre terapide hastaya koşulsuz olumlu saygı ile yaklaşılmalı ve kişinin potansiyelini ortaya çıkarmak amaçlanmalıdır. Genelde en çok üzerinde durduğu konu da insanın potansiyeli ve bunun istenene ulaşma konusunda ne denli önemli olduğudur.
William James
Amerika’daki ilk akademik psikoloji dersini veren kişidir ve Amerika’da psikolojinin babası kabul edilir. Pragmatizm, işlevsel psikoloji ve radikal deneycilik konularının temsilcisidir.
Abraham Maslow
Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi nerdeyse herkes tarafından bilinir. Bu yapı temel fizyolojik ihtiyaçların karşılanmasından başlayarak kendini gerçekleştirmeye doğru uzanır. Rogers gibi Maslow da hümanistik yaklaşımı benimsemiştir.