Psikiyatrik sınıflandırma sistemi DSM-IV’te Vajinismus (Genel Tıbbi Bir Duruma Bağlı Olmayan) “Vajinal dış üçte birindeki kaslarda birleşmeyi engelleyecek bir biçimde, yineleyici bir biçimde ya da sürekli olarak istem dışı spazmın olması” şeklinde tanımlanmaktadır. Aynı zamanda bu bozukluğun, belirgin bir sıkıntıya ya da kişiler arası ilişkilerde zorluklara neden olması tanı için aranan şartlardan biridir. Tanı için ayrıca, genel tıbbi bir durumun doğrudan fizyolojik etkilerine veya Eksen I bozukluklarından herhangi birine (Örn. Somatizasyon Bozukluğu) bağlı olmaksızın görülme şartı aranmakta-dır (DSM-IV, 1994). Vajinismusta vajinal kasılmaya tüm bedendeki kasılmalar, bacakların kapanması, korku, kaçınma tepkisi, girişin olamayacağı inancı eşlik eder.
Vajinismus genellikle cinsel yaşamın başlangıcında, ilk cinsel birleşme denendiği andan itibaren ortaya çıkar.
Vajinismusun ülkemizde sıklıkla görülmesinde cinsel eğitimsizliğin, kadınların kendi cinsel organlarını tanımamalarının, bekâret kavramına verilen abartılı önemin, cinsel deneyimin aşamalı gelişmeyip doğrudan cinsel birleşme ile başlamasının ve genel cinsellik anlayışımızdaki tabuların rolü vardır.
Vajinismusu olan ve olmayan kadınlar üzerinde yapılan bir çalışma sonucunda, aile içi ilişkilerde sınırsızlık ve cinsel istismarın, vajinismusu olan kadın grubunda daha fazla görüldüğünü bildirmektedir.
Vajinismusun Psikolojik Sebepleri:
- Cinselliği değersizleştiren/aşağılayan aile,
- Baskıcı otoriter baba, zayıf/güçsüz anne,
- Cinsel organlardan hoşlanmama/iğrenme,
- Olumsuz dinsel şartlanma,
- Cinsel şiddete maruz kalma,
- Eşcinsel özdeşleşme,
- Cinsellikle ilgili yanlış bilgiler,
- Kızlık zarını yitirme korkusu,
- Cinsel tabular/mitler/inanışlar,
- Pasif bağımlı eş ve gebelik korkusudur
Yukarıda sayılan nedenlere ilave olarak açık ya da gizil lezbiyen yönelimi de saymaktadır. Ayrıca seksle ilgili fobiler, ilk cinsel ilişkinin ağrılı olması, çocukluk döneminde geçirilen medikal işlemlerinde vajinismus için önemli risk faktörleri oluşturduğunu bildirmektedirler.
Ülkemizde vajinismus şikayetiyle kliniğe başvuran kadınlarla yapılan bir çalışmada vajinismusu başlatan nedenlerin yanı sıra bir de sürdüren ilginç nedenler olduğu ortaya çıkmıştır. Bunlar “Jinekologun sert ve aşağılayıcı tutumu”, “Himen’in (kızlık zarı) cerrahi girişimle kaldırılması”, “Narkoz altında vajenin dilatatörle genişletilmesi”, “Genital bölgeye faradik akım uygulanması” olarak sıralanmaktadır.
Genç kadınlarda, cinsellikle ilgili negatif tutum ve düşüncelerin yanı sıra, cinsel istismar ve/veya geçmiş cinsel travma öyküsü primer olarak vajinismusun ortaya çıkmasına sebep olmaktadır.
Vajinismuslu kadının eşinde de cinsel işlev bozuklukları ortaya çıkabilmektedir. Kadındaki vajinismus sorunu, zamanla erkekte erken boşalma, cinsel ilgi ve isteğin azalması ya da sadakatsizliğe yol açabilmektedir. Nitekim yine ülkemizde yapılan bir çalışmada, bu tür sorunu olan kadınların %41’inin eşlerinde ikincil olarak gelişen erken boşalma sorunu olduğu bildirilmiştir. Yurtdışında yapılan araştırmalarda da, vajinismus şikâyetiyle bir sağlık kuruluşuna başvuran kadınların eşlerinde cinsel fonksiyon bozukluklarına rastlandığını aktarmaktadırlar.
Vajinismus, cinsel yaşamın başlangıcında ya da evliliğin başında ortaya çıkan ve cinsel birleşmeyi engelleyerek, evliliğin başlangıç aşamasında, çifte ciddi bir psikososyal stres yükleyen bir sorundur. Çiftler uygun tedaviye başvurmadıkları sürece bu sorun uzun yıllar devam edebilmekte ve evlilik içi çatışmalara yol açabilmektedir. Ancak, evliliğin başlangıcından itibaren çocuk sahibi olma beklentisi, vajinismusu olan kadınları ve eşlerini (diğer cinsel işlev bozukluğu yaşayan kişilere oranla) erkenden hekime yönelten bir etken olmaktadır. Ayrıca toplumumuzda son derece yaygın olan ve cinselliği cinsel birleşmeden ibaret sayan yanlış inanç da bir başka etken olarak karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizde daha çok cinsel birleşmeyi engelleyen vajinismus ve erektil disfonksiyon (erken boşalma) gibi cinsel sorunlar hekime başvuru nedeni olmaktadır.
Vajinimus Hakkında Uzman Videoları
Vajinismus Nedir?
Vajinismus Nedenleri
Vajinismusta Tedavi Yöntemleri
Vajinismus Belirtileri Nelerdir?