Söz konusu zeka olduğunda birden fazla çeşit olduğunu herkes kabul edecektir. Bu yazıda bahsedeceğimiz zeka çeşitleri Howard Gardner’ın teorisinden doğanlar. Gardner zekanın tek bir şekli olmadığını bir kişiyi sadece bir açıdan bakarak zeki ya da değil diye değerlendiremeyeceğimizi belirtiyor. Şimdi bu zeka çeşitlerini tanıyı hangisinin size daha yakın olduğunu bulma zamanı…
1.Natüralist zeka (Doğa Dehası)
Doğanın canlı ve cansız parçaları konusunda yetenekli ve heveslidirler. Yani bitkilere hayvanlara ilgili oldukları kadar bulutlara, taşlara da ilgi duyarlar ve bilgi sahibidirler. Bu yetenekleri avcı, toplayıcı atalarından miras olarak gelmiş bir evrim mucizesi olarak adlandırılabilir. Profesyonel hayatlarında botanikle uğraşma veya şef olma olasılıkları yüksektir ama maalesef modern zamanın tüketici toplumu doğa dehaları için hiç elverişli değildir.
2.Müzikal zeka (Müzik Dehası)
Müzikal zeka tınılar, sesler, tonlar, ritimler arasında ayrım yapabilme kabiliyetine işaret eder. Bu zeka çeşidi kişilere müzik yoluyla üretme, kendilerini yansıtma imkanı verir. Müzisyenleri, bestecileri kolaylıkla bu gruba dahil edebildiğimiz gibi hassas dinleyicileri de unutmamalıyız. İlginç bir şekilde matematiksel ve müziksel zeka benzer düşünme süreçlerini paylaşırlar ve bu zeka türlerine sahip genç yetişkinlerde ritim tutma me şarkı mırıldanma alışkanlıkları görülebilir. Bu kişiler genelde diğer insanların fark edemediği sesleri işitme eğilimindedirler.
3.Mantıksal-Matematiksel Zeka (Matematik Dehası)
İsminden de net olarak anlaşılabildiği gibi bu kişiler hesaplama ve mantıksak düşünme konusunda son derece yeteneklidirler. Bu özellikleri sayesinde soyut, sembolik düşünme becerileri gelişmiş, tümevarım ve tümdengelim düşünme kalıplarına hakimdirler. Kolayca tahmin edilebileceği gibi bu kişiler, matematikçi, bilim insanı ve dedektif olmaya yatkındırlar. Deney yapmaya, aritmetik problemlere ve strateji oyunlarına ilgi duyarlar.
4.Varoluşçu Zeka
İnsanlığın varoluşu ile ilgili hayatın anlamı, neden yaşar neden ölürüz, bu noktaya nasıl geldik gibi sorularla mücadele edebilme hassaslığına ve kapasitesine sahiptirler.
5.Kişilerarası Zeka (Sosyal Deha)
Bu zekaya sahip kişiler diğerleriyle etkin bir şekilde iletişim kurar ve onları anlar. Etkili bir sözel ve sözel olmayan iletişim becerisi ve aynı zamanda kişiler arasındaki farkları ve kişilerin duygu durum değişikliklerini fark etme becerisine sahip olmayı gerektirir. Sosyal çalışanlar, öğretmenler, oyuncular ve politikacılar genellikle bu zeka türüne sahip kişilerdir.
6.Bedensel-Kinestetik Zeka (Vücut Dehası)
Bu zeka çeşidine sahip kişiler çeşitli fiziksel beceriler ile nesneleri kullanım becerisine işaret eder. Aynı zamanda bu kişilerdeki zihin-beden birliği sayesinde zamanlama duygularında bir mükemmeliyet vardır. Atletler, dansçılar, cerrahlar ve zanaatkarlar bu zeka türüne sahip kişilerdirler.
7.Dilsel Zeka (Kelime Dehası)
Dilsel zeka kelimeler üzerine düşünmeyi, karmaşık ifadeleri çözümlemeyi, kendini ifade etmede dili iyi kullanmayı ifade eder. Dilsel zeka insanların en yetkin olduğu alanlardan biridir ve şairlerde, yazarlarda, ve etkili konuşmacılarda gözlemlememiz mümkündür. Bu zeka çeşidine sahip kişiler okumaktan, yazmaktan, hikayeler anlatmaktan ve bulmaca çözmekten hoşlanırlar.
8.Kişisel Zeka
Bu zeka çeşidi kişinin kendi duygu ve düşüncelerini anlama kapasitesini ve hayatını bu anlayışa göre planlayıp yönlendirebilmesini ifade eder. Yalnızca kendini takdir etmeyi değil insani durumunu takdir etmeyi başarırlar. Psikologlarda, dini liderlerde ve felsefi kişilerde görülen bir zeka çeşididir.
9.Uzaysal Zeka (Resim Dehası)
Bu zeka çeşidi üç boyutlu düşünebilme yeteneği üzerine kuruludur. Bir şeyleri zihinlerinde canlandırma konusunda son derece başarılılardır. Denizcilerde, pilotlarda, ressamlarda, mimarlarda ve tasarımcılarda bu zeka çeşidinin gelişmiş olduğunu söyleyebiliriz. Bu kişiler yapboz, çizim yapmak ve genellikle hayal kurmaktan büyük zevk alırlar.
Kaynak: http://www.psych2go.net/types-of-intelligence/9/